Σπάσαμε τον φαύλο κύκλο του αντικομμουνισμού στο μετα-γιουγκοσλαβικό πλαίσιο. Το κείμενο που ακολουθεί αναφέρεται στις πρόσφατες εκλογές στη Σλοβενία και θα σας προσφέρει κάποια στοιχεία το ιστορικό τους αποτέλεσμα!
Διαδήλωση κατά της ιδιωτικοποίησης κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του Συνασπισμού της Ενωμένης Αριστεράς
Όπως μπορείτε να φανταστείτε, είμαστε πολύ ευτυχείς για το θαυμάσιο αποτέλεσμα των εκλογών! Σύμφωνα με όσα λένε όλοι οι σχολιαστές, ο Συνασπισμός Ενωμένης Αριστεράς (ULC) ήταν η μεγαλύτερη έκπληξη. Ο δρόμος ήταν δύσκολος, με την Ενωμένη Αριστερά να είναι αρχικά αποκλεισμένη από τα μίντια. Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί μια γενική περιγραφή της προεκλογικής περιόδου.
Τα εμπόδια των πρόωρων εκλογών και του αποκλεισμού από τα μίντια
Οι πρόωρες εκλογές έχουν, όπως λέει και η λέξη, έναν έκτακτο, μη κανονικό χαρακτήρα. Μετά από χρόνια καπιταλιστικής κρίσης που βάθυνε λόγω των μέτρων λιτότητας και αύξησης των ιδιωτικοποιήσεων (τους τελευταίους μήνες, κάποιες επιτυχημένες δημόσιες επιχειρήσεις από μια μεγάλη λίστα, όπως οι Helios and Mercator πουλήθηκαν πολύ φτηνά, ενώ υπάρχουν και άλλες σε μια μεγάλη λίστα) και μετά τις εξεγέρσεις του περασμένου χρόνου, τα συνεχή ρήγματα στον κυβερνώντα συνασπισμό επέβαλαν τις πρόωρες εκλογές. Η απόφαση να διεξαχθούν οι εκλογές μεσοκαλόκαιρα πίεσε πολύ όλες τις νέες πολιτικές δυνάμεις, τόσο τον Συνασπισμό Ενωμένης Αριστεράς όσο και το Κόμμα των Πειρατών: Πώς να οργανωθεί μια εκλογική εκστρατεία σε ένα μήνα με πολύ μέτρια χρηματικά μέσα, ασθενή κομματική δομή σε τοπικό επίπεδο και ελάχιστη παρουσία στα επίσημα μίντια; Τα τηλεοπτικά κανάλια έδιναν χρόνο στο ULC μόνο για συμμετοχή σε συζητήσεις με άλλα εξωκοινοβουλευτικά κόμματα. Πάνω απ’ όλα, οι εκλογές ορίστηκαν να διεξαχθούν το καλοκαίρι, όταν πολύς κόσμος έφευγε για τις μικρές διακοπές του ή είχε το μυαλό του στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Η δύναμή μας στις δημοσκοπήσεις κινούνταν σταθερά γύρω στο 2-2,5%, ένα ποσοστό που μας τοποθετούσε πίσω από τα οκτώ κοινοβουλευτικά κόμματα και ήταν κατώτερο του αρχικού στόχου μας να ξεπεράσουμε το κατώφλι του 4%.
Οι κινηματικές καμπάνιες του Συνασπισμού Ενωμένης Αριστεράς απλώνονται στη χώρα
Όμως, ήμασταν αποφασισμένοι να μην ακολουθήσουμε απλώς τους κανόνες των μίντια και των πολιτικών ταυτότητας αλλά, αντίθετα, να ξεκινήσουμε μια κινηματική εκστρατεία που θα επικεντρωνόταν σε πολυάριθμες τοπικές δραστηριότητες, θα πλησίαζε ακτιβιστές που δραστηριοποιούνταν σε τοπικό επίπεδο καθώς και τους συμπαθούντες την Ενωμένη Αριστερά, σε συζητήσεις πρόσωπο με πρόσωπο, στην οργάνωση παρουσιάσεων των θέσεών μας σε όλη τη Σλοβενία έτσι ώστε να αποκτήσουμε βάσεις σε τοπικό επίπεδο, τις οποίες θα χρησιμοποιούσαμε για τη μελλοντική μας οικοδόμηση. Υπ’ αυτήν την έννοια, η διαδικασία ήταν εξαιρετικά σημαντική και πολύτιμη. Καταφέραμε να βρεθούμε πέρα τη Λουμπλιάνα, το Μάριμπορ και κάποια άλλα αστικά κέντρα στα οποία είχαμε ήδη κάποια υποστήριξη στις ευρωκλογές του περασμένου Μαϊου (5.5%) (Δείτε την ανάλυση εδώ).
Η Ενωμένη Αριστερά κατά των ιδιωτικοποιήσεων
Αν και ήμασταν η μόνη πολιτική δύναμη με συγκεκριμένες προτάσεις για την έξοδο από την κρίση και τη δημιουργία νέων μορφών παραγωγής και οργάνωσης (συνεταιρισμοί, εργατική διαχείριση, διαγραφή χρεών, δημοκρατικός έλεγχος των τραπεζών και μεγάλες κρατικές εταιρείες), επικεντρώσαμε την καμπάνια μας σε ένα βασικό θέμα: το σταμάτημα των ιδιωτικοποιήσεων. Όταν η κερδοφόρα αλυσίδα καταστημάτων λιανικού εμπορίου Mercator αγοράστηκε από την ξένη εταιρεία Agrokor, κατά τις τελευταίες εβδομάδες της εκστρατείας, φάνηκαν καθαρά δύο πράγματα: πρώτον, ότι μόνο η Ενωμένη Αριστερά ενημέρωσε με τις κινητοποιήσεις της το κοινό για το συγκεκριμένο θέμα και δεύτερον, ότι χωρίς πολιτική πίεση είναι εξαιρετικά δύσκολο να σταματήσουν οι ιδιωτικοποιήσεις.
Το Κόμμα του Μίρο Τσέραρ-ηθικιστικό, λεγκαλιστικό και συντηρητικό
Εκτός από τον Συνασπισμό της Ενωμένης Αριστεράς, υπήρχε και ένα άλλο νέο πολιτικό κόμμα, κεντρώας και μάλλον φιλελεύθερης προέλευσης που ανέλαβε το ρόλο του υπερασπιστή της ηθικής και του κράτους δικαίου (κατά της διαφθοράς). Πρόκειται για το Κόμμα του ΜίροΤσέραρ, δικηγόρου, γνωστού ήδη από την παρουσία του στη νομική υπηρεσία της Βουλής. Περιέργως, αυτός ο πολιτικός σχηματισμός έπαιρνε στις δημοσκοπήσεις γύρω στο 35% και όλα τα μίντια το παρουσίαζαν σαν την απόλυτη επιτυχία, με αποτέλεσμα να γίνει σύντομα, δημοσκοπικά, το πρώτο κόμμα, γεγονός που καθρέφτιζε τη δυσαρέσκεια απέναντι στα επίσημα κόμματα και στη διαφθορά. Παρά το λεγκαλισμό και τον ηθικισμό του, ο κύριος πρωταγωνιστής του κόμματος «πιάστηκε» κατά τη διάρκεια της τελευταίας εβδομάδας της εκστρατείας να μιλάει αρνητικά για τον γάμο μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου, το δικαίωμα στην έκτρωση και διάφορα άλλα θέματα. Αυτό αποκάλυψε την πιο συντηρητική πλευρά της «μεγάλης ηθικής», που κατέλαβε το χώρο της παλιάς Αριστεράς και της παλιάς Δεξιάς.
Το νέο κεντρώο κόμμα ήταν μια ακόμα μεγάλη πρόκληση για μας: ποια θέση να πάρει η Ενωμένη Αριστερά, όχι μόνο ως φωνή δυσαρέσκειας απέναντι στα υπάρχοντα πολιτικά κόμματα, αλλά και ως πολιτική δύναμη αντίθετη στη γενικότερη οικονομική τάξη και να παρουσιάσει μια πιο ριζοσπαστική εναλλακτική που υπερβαίνει την «ιδιωτικοποίηση με ηθικό πρόσωπο και διαφάνεια».;
Η υποστήριξη αυξήθηκε στο τέλος της εκλογικής εκστρατείας
Πέρα από τη συνέχιση της δουλειάς μας στα κινήματα, τις παρουσιάσεις των θέσεών μας και τις συνεντεύξεις στα τοπικά και άλλα μίντια, ως Ενωμένη Αριστερά αξιοποιήσαμε μια μεγάλη ευκαιρία που παρουσιάστηκε την τελευταία εβδομάδα της εκλογικής περιόδου. Ένας από τους εκπροσώπους τους κόμματος, ο πολύ γνωστός συντονιστής του Λούκα Μέσετς, προσκλήθηκε σε ένα κρίσιμο ντιμπέϊτ με εκπροσώπους όλων των άλλων κύριων κομμάτων στο εμπορικό, μεγάλης ακροαματικότητας, κανάλι POP TV. Η παρουσίαση των επιχειρημάτων μας, η νέα πολιτική συναίσθηση και η κριτική φωνή του ULC κατέπληξε τα παραδοσιακά κόμματα και προκάλεσε μια απρόσμενη στροφή των εκλογικών προγνωστικών για το κόμμα μας σε ποσοστό ανώτερο του 4%. Τις τελευταίες ημέρες της εκλογικής περιόδου πολλά δημόσια πρόσωπα, διανοούμενοι και ακτιβιστές, εκπρόσωποι κοινωνικών ομάδων, μουσικοί κλπ αγκάλιασαν την Ενωμένη Αριστερά.
Εκλογικά αποτελέσματα
Ας παρουσιάσουμε τώρα τα αποτελέσματα (τη στιγμή που γράφεται αυτό το σημείωμα δεν έχουν καταμετρηθεί οι ψήφοι του εξωτερικού και οι επιστολικές ψήφοι): νικητής των εκλογών είναι το Κόμμα του Μίρο Τσέραρ (34,6%), δεύτερο κόμμα οι Sλοβένοι Δημοκράτες (20,7%), τρίτο το Desus, το κόμμα των συνταξιούχων και τέταρτο, η μεγαλύτερη έκπληξη των εκλογών-ο Συνασπισμός Ενωμένης Αριστεράς (6%). Οι Σοσιαλδημοκράτες βρέθηκαν στην πέμπτη θέση με 5,9%, έκτο ήταν το καθολικό κόμμα Νέα Σλοβενία (5,5%), ενώ το τελευταίο κόμμα που πέρασε το εκλογικό κατώφλι ήταν το κόμμα της πρώην πρωθυπουργού, Συμμαχία της Αλένκα Μπράτουσεκ (4,3%).
Ποιες είναι οι θέσεις του Συνασπισμού Ενωμένης Αριστεράς;
Αυτό που μπορούμε να πούμε για τους ψηφοφόρους του ULC είναι ότι υπήρχαν πολλοί που ψήφιζαν για πρώτη φορά ένα κόμμα της προτίμησής τους, δεδομένου ότι προηγουμένως ψήφιζαν με βάση την αρχή του «μικρότερου κακού». Με την ψήφο στο ULC, ηττήθηκε το κυρίαρχο, μέχρι σήμερα, αλληλοαποκλειόμενο δίπολο: ή υπέρ του Γιάνσα (του προέδρου των Σλοβένων Δημοκρατών, που σήμερα είναι στη φυλακή για υπόθεση διαφθοράς) ή κατά του Γιάνσα. Η ψήφος στην Ενωμένη Αριστερά ήταν μια κριτική ψήφος που απέρριπτε ολοκληρωτικά τη νεοφιλελεύθερη έξοδο από την κρίση.
Η επιτυχία μας στις εκλογές είναι μόνο η αρχή. Ανοίξαμε τις πόρτες του μέλλοντος, ώστε να το ξαναχτίσουμε μακριά από το νεοφιλελευθερισμό. Κλείνω με την έκκληση για ένα οικολογικό και δημοκρατικό σοσιαλισμό, για τη νίκη και συνεργασία της Αριστεράς στη Σλοβενία, την Ευρώπη και τον κόσμο!