Στις 9 Φεβρουαρίου έφυγε από κοντά μας η Ελιζαμπέτ Γκοτιέ, μετά από μια σύντομη αλλά δύσκολη ασθένεια. Ήταν ιδρυτικό μέλος και διευθύντρια του ιδρύματος Espaces Marx, μέλος της Εθνικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Γαλλίας, καθώς και ιδρυτικό μέλος και μέλος του προεδρείου του transform! europe. Ακολουθεί η αποχαιρετιστήρια ομιλία που εκφώνησε ο Βάλτερ Μπάιερ στην κηδεία της στις 17 Φεβρουαρίου, στο Κορμπέιγ-Εσόν.
Είναι πολύ δύσκολο για μένα να προσφωνήσω αυτό τον αποχαιρετισμό γιατί γνωρίζω την Ελιζαμπέτ –ή Λίζλ,όπως τη φωνάζαμε στην Αυστρία- πάνω από σαράντα χρόνια. Μαζί -εκείνη, νεαρή αντιφασίστρια δασκάλα, ενεργή στην Ένωση Δημοκρατικών Δασκάλων, κι εγώ, υπεύθυνος της Ένωσης Κομμουνιστών Σπουδαστών- ζήσαμε τις πρώτες μας πολιτικές εμπειρίες.
Η πολιτική της σχέση με τη γενέτειρά της και οι προσωπικοί μας δεσμοί παρέμειναν σταθεροί και μετά την εγκατάστασή της στη Γαλλία και την εκλογή της στην Εθνική Επιτροπή του ΚΚΓ.
Ορισμένα πολιτικά και ηθικά ζητήματα μας συντρόφευαν σε όλη μας τη ζωή. Για λόγους πολιτικούς και προσωπικούς εξίσου, καίριο ζήτημα στη ζωή της Ελιζαμπέτ Γκοτιέ υπήρξε η σφοδρότητα της αντιπαράθεσης με το ναζιστικό παρελθόν της Αυστρίας την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου και του αντικομμουνισμού. Με την υπόθεση Βάλνχταϊμ έγινε ευρωπαϊκό ζήτημα. Η Ελιζαμπέτ αισθανόταν βαθιά προσβολή από την απάθεια των επισήμων εκπροσώπων της Αυστρίας, ενώ ταυτόχρονα, ένιωθε ενθουσιασμό για εκείνη τη διαδήλωση διαμαρτυρίας που συγκέντρωσε χιλιάδες αυστριακών, το 2002, κατά της «κυανομέλανης» κυβέρνησης συμμαχίας του Συντηρητικού Κόμματος με το FPÖ του Γιεργκ Χάιντερ. Αποτελούσε τον ακούραστο μάρτυρα μιας «άλλης Αυστρίας» στη θετή της χώρα. Οργάνωνε συναντήσεις μαθητών γυμνασίου και φοιτητών, μιλούσε σε συνέδρια, έδινε διαλέξεις.
Η Ελιζαμπέτ ήταν γαλλίδα, αυστριακή και πολίτης του κόσμου. Ξαναβρεθήκαμε στο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ του Πόρτο Αλέγκρε, όπου προσωποποιούσε το πνεύμα της αλληλεγγύης μέσα στην πολυμορφία, όπως λίγοι. Η συνεισφορά της στην επιτυχία των Ευρωπαϊκών Κοινωνικών Φόρουμ της Φλωρεντίας, του Παρισιού και της Αθήνας ήταν καθοριστική, χάρη στην καθαρότητα της θέσης της και την ικανότητά της να σέβεται αντίθετες απόψεις και να πετυχαίνει τη σύνθεσή τους.
Ήταν στο Πόρτο Αλέγκρε, όταν ήμουν εκδότης ενός αριστερού εβδομαδιαίου περιοδικού, που με ενέπλεξε στη δημιουργία του δικτύου transform!
Ως διευθύντρια του Espaces Marx, η Ελιζαμπέτ Γκοτιέ συνέβαλε, με εξίσου καθοριστικό τρόπο, στη δημιουργία του κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Όμως, η πιο αποφασιστική συμβολή της στα πράγματα της ευρωπαϊκής αριστεράς ήταν ο ρόλος που έπαιξε στη δημιουργία του transform!, του οποίου υπήρξε μέλος του προεδρείου μέχρι το τέλος της ζωής της.
Ειδικά ως συγγραφέα, την απασχόλησε πολύ το ζήτημα της ανησυχητικής ανόδου του δεξιού λαϊκισμού στην Ευρώπη, για το οποίο εξέδωσε ένα βιβλίο, μαζί με τον Γιοακίμ Μπίσοφ και τον Μπέρνχαρτ Μύλερ. Το συμπέρασμά της δεν ήταν καθόλου καθησυχαστικό: στην άνοδο της δεξιάς αναγνώριζε τις αποτυχίες της αριστεράς να ανταποκριθεί στις μεγαλύτερες κοινωνικές αντιθέσεις των ανεπτυγμένων καπιταλιστικών κοινωνιών.
Υποδέχθηκε την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ με μεγάλο ενθουσιασμό και συνέχισε να είναι αλληλέγγυα προς την ελληνική αριστερά παρ’ όλες τις δυσκολίες και τα ερωτηματικά.
Μέχρι το τέλος, επικέντρωνε τις δυνάμεις της στην ανανέωση της αριστερής στρατηγικής, θέμα για το οποίο έγραψε ένα μακροσκελές άρθρο στα γερμανικά και τα γαλλικά, παρά την επιδείνωση της υγείας της, και το οποίο αποτελεί την πολιτική παρακαταθήκη που μας άφησε.
Είχα το προνόμιο να είμαι σε επαφή μαζί της μέχρι τις τελευταίες της μέρες. Κάναμε σοβαρές πολιτικές και προσωπικές συζητήσεις στο τηλέφωνο, χωρίς, ωστόσο, να στερούμαστε τις πιο χαρούμενες ή πιο ελαφρές. Παρότι πάλεψε με την αρρώστια της μέχρι το τέλος, μας άφησε με έναν μακροσκελή και καλοσχεδιασμένο αποχαιρετισμό.
Η απώλειά της μας κάνει να νιώθουμε πιο φτωχοί και πιο μόνοι. Θα τιμούμε το έργο και τη μνήμη της.