Ένα σεμινάριο στη Ρώμη δημιούργησε χώρο για συζήτηση πάνω στις πολυάριθμες κρίσεις στην Ευρώπη και τις πιθανές λύσεις τους. Παρότι οι συμμετέχοντες δεν συμφώνησαν σε όλα τα σημεία των αναλύσεων που κατατέθηκαν, τόνισαν όλοι την ανάγκη ρήξης με το ισχύον πλαίσιο και την ανάγκη επανεφεύρεσης της αριστεράς στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
Στις 20 Ιανουαρίου, το transform! italia, το ίδρυμα Rosa Luxemburg, το transform! europe και οι Alternative per il Socialismo διοργάνωσαν ένα σεμινάριο στη Ρώμη με τίτλο «Ευρώπη – τι είναι αριστερά;». Η εκδήλωση επεδίωκε την αξιοποίηση των προτάσεων που διατυπώθηκαν σε μια συνάντηση που έγινε στο Βερολίνο τον περασμένο Ιούνιο, στο Ίδρυμα Rosa Luxemburg. Σε εκείνη τη συνάντηση κατατέθηκαν 22 προτάσεις, με στόχο την επικέντρωση του ενδιαφέροντος σε σημαντικές πτυχές της οικοδόμησης μιας Ενωμένης Ευρώπης και την εξεύρεση πιθανών σημείων σύγκλισης για τα ευρωπαϊκά κινήματα που δρουν ενάντια σε αυτή την πολιτική και οικονομική κατασκευή.
Διοργανώσαμε αυτή την εκδήλωση και με την επιδίωξη να συμπέσει με την έναρξη των εορτασμών για την 60στή επέτειο της Συνθήκης της Ρώμης, η οποία υπεγράφη το 1957 και αποτέλεσε το πρώτο βήμα για τη δημιουργία της ΕΕ όπως την ξέρουμε σήμερα. Στη συνάντηση της Ρώμης παραβρέθηκαν εκπρόσωποι του DiEM25, του Plan B, μέλη της πολιτικής και της κοινωνικής αριστεράς, καθώς και οικονομολόγοι και ακτιβιστές από διάφορα κινήματα.
Αξιόλογες παρουσιάσεις και συζητήσεις
Η συζήτηση ξεκίνησε με τον Μάριο Καντέιας ο οποίος παρουσίασε συνοπτικά τα στοιχεία στα οποία στηρίχθηκε η πρότασή του και τη φιλοσοφία που τη διαπερνά: πρέπει να αντιμετωπίσουμε την αποτυχία της οικοδόμησης μιας ενωμένης Ευρώπης, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να διαχειριστούμε την άνοδο των ξενοφοβικών και εθνικιστικών δεξιών κομμάτων και τον ανησυχητικό διαμελισμό της αριστεράς στην Ευρώπη, ο οποίος περιορίζει την πολιτική μας επιρροή. Ο Καντέιας πρότεινε μια προσέγγιση με τρόπο που δεν είναι ιδεολογικός.
Aυτή η αντίφαση οδήγησε σε σύγκρουση κάνοντας τις διάφορες προσεγγίσεις να υποφέρουν στη γενική συζήτηση για την αριστερά, αλλά πιστεύω ότι χάρη στις προσπάθειές μας, καταφέραμε τουλάχιστον, να προσελκύσουμε ανθρώπους με διαφορετικές απόψεις και από διαφορετικές σκοπιές, χωρίς να κάνουμε υπερβολική χρήση στερεοτύπων.
Η κρίση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης
Εκτός από την επιλογή της καταλληλότερης ανάλυσης σχετικά με την κρίση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, οι παρεμβάσεις ανέδειξαν ένα σαφές σύνολο θέσεων και κάποια κοινά σημεία ανάμεσα στις διαφορετικές αναλύσεις. Όλοι οι συμμετέχοντες επέμειναν στην ανάγκη ρήξης με το ισχύον πλαίσιο και την ανάγκη επανεφεύρεσης της αριστεράς στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν και στο γεγονός ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση δημιουργήθηκε (μέσω διαφόρων ευρωπαϊκών συνθηκών) με στόχο την ήττα και την περιθωριοποίηση όλων των μορφών αντίστασης και όλων των εναλλακτικών προτάσεων στις δυνάμεις της αγοράς και τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Επομένως, δεν είμαστε μάρτυρες ενός εκτροχιασμού του τρένου που έχασε την πορεία του, αλλά ενός σχεδίου που θεμελιώνεται στην απαξίωση του κόσμου της εργασίας και των υπαρχουσών μορφών δημοκρατίας.
Η δημιουργία ενός χώρου διαλόγου
Βεβαίως, υπάρχουν ακόμη διαφορές και είναι πιθανό να μην επιλυθούν ποτέ, αλλά η συζήτηση ήταν παραγωγική και γιατί ανέδειξε κάποιες ενδιάμεσες θέσεις οι οποίες κατά την άποψή μου, δεν περιέχονται σε καμιά από τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί. Επομένως, μπορούν να αποτελέσουν το σπόρο ενός επιχειρήματος το οποίο ενδέχεται να χρησιμεύσει για την αποφυγή μιας άσκοπης αντιπαράθεσης.
Το ζήτημα της λαϊκής κυριαρχίας και της δημοκρατίας και η επιλογή μιας πρότασης που αποφεύγει να πέσει στην παγίδα του αντιδραστικού εθνικισμού της δεξιάς, η ανάγκη να ενωθούμε γύρω από μια αριστερή πρόταση προκειμένου να πετύχουμε τη ρήξη με το ισχύον σύστημα και η συγκέντρωση των απαραίτητων δυνάμεων μένουν να υλοποιηθούν στο μέλλον. Όμως είναι σίγουρα σημαντικό να δημιουργήσουμε ένα χώρο διαλόγου ανάμεσα στις πολλές και διαφορετικές πολιτικές απόψεις. Ο διάλογος αυτός θα συμβάλει αποφασιστικά στην ενίσχυση μιας αριστεράς που θα είναι σε θέση να αρθεί στο ύψος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε.
Μετάφραση: Καλλιόπη Αλεξοπούλου