Καθώς πλησιάζει η ώρα του δημοψηφίσματος για την παραμονή ή όχι της Βρετανίας στην ΕΕ, η ένταση και ο θυμός γίνονται περισσότερο αισθητά. Οι παραδοσιακές πολιτικές διαχωριστικές γραμμές καταρρέουν καθώς οι διαιρέσεις για την παραμονή (Remain) ή την έξοδο (Leave) διαπερνούν ξανά και ξανά, κόμματα και κινήματα όπου, τυπικά, σε μια κανονική προεκλογική περίοδο, οι προσεγγίσεις θα ήταν και προβλεπόμενες και αποδεκτές.
Η πίεση της ακροδεξιάς
Το δημοψήφισμα προήλθε από την πίεση που ασκεί η ακροδεξιά, η οποία καθοδηγείται από ξενοφοβικά συναισθήματα κατά των μεταναστών τροφοδοτούμενα με ρατσισμό. Ο τρόπος με τον οποίο εξελίχθηκε αυτή η εκστρατεία δυνάμωσε τον ρατσισμό, τον οποίο αντιμετώπισαν ανεπαρκώς –και συχνά έθρεψαν- οι κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις. Αποτέλεσμα ήταν η απροκάλυπτη ανάδυση της εξτρεμιστικής δεξιάς. Αυτή την ώρα που γράφω, τα μέσα ενημέρωσης μιλούν για την τρομερή δολοφονία της βουλευτίνας Τζο Κοξ που στήριζε την παραμονή, ενώ το ρεπορτάζ αναφέρει ότι ο δολοφόνος της φώναξε «Πρώτα η Βρετανία» – φράση που απηχεί το όνομα ενός ακροδεξιού κόμματος- την ώρα που την πυροβολούσε κατά μέτωπο.
Αν αυτό αληθεύει, πρόκειται για μια καταστροφική καμπή η οποία ενισχύει με τραγικό τρόπο το γεγονός ότι η εκστρατεία αυτή υπήρξε η πιο αντιδραστική στην πολιτική ιστορία της Βρετανίας. Έκτροπα σημειώθηκαν σήμερα, με τη νέα πολιτική διαφήμιση του Κόμματος Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKIP), που εμφανίζει ουρές προσφύγων υπό τον τίτλο: «Οριακό σημείο: η Ευρώπη μας εξαπάτησε όλους. Πρέπει να απαλλαγούμε από την ΕΕ και να πάρουμε πίσω τα σύνορά μας». Αυτό είναι το χαρακτηριστικό μήνυμα που εκπέμπει το στρατόπεδο της αποχώρησης. Το κύριο μήνυμα της εκστρατείας της αποχώρησης συνοψίζεται στη φράση «Για όλα φταίνε οι μετανάστες». Πλασάρουν την πολιτική του μίσους με ανυπόστατες κατηγορίες και φανταστικούς εχθρούς. Εμείς στην αριστερά, προσπαθούμε να περάσουμε το μήνυμα ότι δε φταίνε οι μετανάστες που δεν έχουμε επαρκή στέγαση ή δουλειές ή υπηρεσίες, αλλά η κυβερνητική πολιτική της λιτότητας που δεν καταφέρνει να επενδύσει στη βιομηχανία και την οικονομία μας.
Λάθος συλλογισμός
Το τμήμα της αριστεράς που στηρίζει το Brexit αποδίδει τα οικονομικά μας προβλήματα στην ΕΕ, υποστηρίζοντας ότι το Brexit θα καταστήσει πιο εφικτό τον σοσιαλισμό στη Βρετανία, χωρίς την αντιδημοκρατική ΕΕ που τάσσεται με τη λιτότητα. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι η κυβέρνησή μας θα εφαρμόσει την ίδια –αν όχι χειρότερη- πολιτική. Στην πραγματικότητα, η Μάργκαρετ Θάτσερ ήταν αυτή που εφάρμοσε την ατζέντα των νεοφιλελεύθερων περικοπών, της απορρύθμισης, της επίθεσης στα εργατικά συνδικάτα πολύ πριν από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Η ιδέα ότι το Brexit καθιστά πιο πιθανή τη νίκη του Εργατικού Κόμματος υπό την ηγεσία του Κόρμπιν είναι απολύτως λανθασμένη. Το Brexit θα ενισχύσει την άκρα δεξιά και θα την ισχυροποιήσει, καθιστώντας λιγότερο -όχι περισσότερο- πιθανή μια κυβέρνηση Κόρμπιν. Αυτό πιστεύουν, όχι μόνο η ηγεσία των Εργατικών, αλλά και το Κογκρέσο για τις Συνδικαλιστικές Οργανώσεις (TUC), καθώς και η πλειοψηφία των συνδικάτων, για να μην αναφέρουμε τους νέους οι οποίοι είναι, στην πλειονότητά τους, υπέρ της παραμονής στην Ευρώπη.
Ένα παράδειγμα του λάθος συλλογισμού της αριστεράς του Brexit είναι το ζήτημα της ΤΤΙΡ. Ορισμένοι λένε ότι πρέπει να φύγουμε από την ΕΕ για να αποφύγουμε τις συμφωνίες ελεύθερων αγορών, όπως η ΤΤΙΡ. Αλλά, αν φύγουμε από την ΕΕ θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε την ίδια πολιτική, έστω κι αν αυτή έχει διαφορετικό όνομα. Όλα τα επιχειρήματα των κυρίαρχων δυνάμεων υπέρ του Brexit στηρίζονται σε συμφωνίες για την πλήρη απελευθέρωση του εμπορίου και τη χαλάρωση των νομοθετικών ρυθμίσεων, εξίσου κακές ή ακόμη και χειρότερες από την ΤΤΙΡ. Προς το παρόν, φαίνεται ότι η ΤΤΙΡ δεν περνάει, χάρη στις μαζικές αντιδράσεις που εκδηλώνονται σε όλη την Ευρώπη. Έχουμε, άραγε, τη δύναμη στη Βρετανία να ανατρέψουμε μόνοι μας μια τέτοια πολιτική; Μα, δεν έχουμε ακόμη καταφέρει να ανατρέψουμε τις περικοπές που κάνει η κυβέρνησή μας, ή την πολιτική της απορρύθμισης, ούτε καν να επαναφέρουμε τα συνδικαλιστικά δικαιώματα που η κ. Θάτσερ διέλυσε τη δεκαετία του 1980.
Ήρθε η ώρα να κατέβουμε όλοι μαζί
Σύμφωνα με την άποψη της αριστεράς που στηρίζει την παραμονή, έχουμε πιο πολλές πιθανότητες αν συνεργαστούμε με τους ευρωπαϊκούς λαούς, που δίνουν τη δική τους μαζική μάχη κατά του νεοφιλελευθερισμού. Ένα Brexit δεν θα σημάνει τη χαλάρωση των δεινών του νεοφιλελευθερισμού. Θα σημάνει την ολοσχερή ενδυνάμωση της ίδιας πολιτικής από τη βρετανική άρχουσα τάξη. Παρακολουθούμε την άνοδο της αριστεράς –ειδικά την καινοφανή συνεργασία και ενότητά της- στην Ισπανία και την Πορτογαλία, και οι καρδιές μας γεμίζουν με ελπίδα. Βλέπουμε τους αγώνες του κινήματος Νύχτες Ορθίων των Γάλλων εργαζομένων κατά της επιβολής των νέων εργασιακών νόμων και εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας σε αυτούς και σε άλλους αγώνες. Αλλά παρακολουθούμε με σοβαρή ανησυχία και την άνοδο της ακροδεξιάς σε όλη την Ευρώπη. Πρέπει να ενισχύσουμε τις δυνάμεις μας ενάντια σε αυτή την τάση που μεγαλώνει και να αποφύγουμε κινήσεις που μπορεί να την ενισχύσουν ή να την κάνουν πιο δυνατή.
Ήρθε η ώρα να κατέβουμε μαζί, να δουλέψουμε μαζί και να νικήσουμε μαζί. Να ενισχύσουμε τη βρετανική αριστερά ως τμήμα της ευρωπαϊκής αριστεράς. Ξέρω ότι ο Τζέρεμι Κόρμπιν βλέπει την αριστερά σε όλη την Ευρώπη με αισιοδοξία και με προσδοκίες: ένα Brexit θα αποδυνάμωνε τον Κόρμπιν. Αλλά, φανταστείτε το Εργατικό Κόμμα του Κόρμπιν ως έναν πολιτικό φορέα μέσα στην Ευρώπη που μάχεται κατά –και, ίσως, συντελεί στην ανατροπή- του δρόμου της σοσιαλδημοκρατίας προς τον νεοφιλελευθερισμό. Πόσα θα κέρδιζε η αριστερά!
Γι’ αυτό, διαδώστε την έκκλησή μας σε όποιες επαφές έχετε στη Βρετανία, σε όλους τους συντρόφους ή συναδέλφους, φίλους ή συγγενείς σας, σε οποιονδήποτε ψηφίζει ή μπορεί να επηρεάσει κάποιο ψηφοφόρο. Θέλουμε να παραμείνουμε, να δουλέψουμε μαζί με την αριστερά σε όλη την Ευρώπη, να νικήσουμε τη λιτότητα και το ρατσισμό. Η εναλλακτική πρόταση είναι τρομακτική ακόμη και όταν τη σκεφτόμαστε. Παρακαλώ, βοηθήστε μας να το πετύχουμε.
Η Κέιτ Χάντσον είναι Εθνική Γραμματέας της «Αριστερής Ενότητας» (Left Unity).
European Alternatives
Αναλύοντας το δημοψήφισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο
Το European Alternatives μαζί με τους εταίρους του –μεταξύ αυτών και το transform! europe– ιδρύει ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο ΜΜΕ, ανεξάρτητων πόρταλ, δημοσιογράφων και ακτιβιστών, με την κοινή πεποίθηση ότι ένα δίκτυο ενημέρωσης αποτελεί το κλειδί για τη διαμόρφωση ενός πολιτικού διαλόγου με στόχο μια ανοιχτή, δίκαιη και δημοκρατική Ευρώπη.
Ακολουθούν οι παραγωγές του νεοϊδρυθέντος δικτύου ενημέρωσης, με θέμα το #BrexitDebate. Στόχος τους είναι «να εξηγήσουν, να εμβαθύνουν και να κατανοήσουν τις διάφορες προοπτικές του βρετανικού δημοψηφίσματος».
Novara Media production for the #BrexitDebate
AthensLive production for the #BrexitDebate
CafeBabel production for the #BrexitDebate
eldiario.es production for the #BrexitDebate
The Wedge production for the #BrexitDebate
Precarious Europe production for the #BrexitDebate
ROAR production for the #BrexitDebate
Μετάφραση: Καλλιόπη Αλεξοπούλου