Ο Μπέρνι Σάντερς δεν θα είναι ο υποψήφιος των Δημοκρατικών για την προεδρεία των ΗΠΑ το 2016, αλλά δεν τα παρατά, για πολλούς λόγους.
Η εξέλιξη της κούρσας για τον/την υποψήφιο/α του Δημοκρατικού Κόμματος είναι πολύ σαφής και, για τον συγγράφοντα, αποκαρδιωτική.
Αυτή τη στιγμή, πριν από τις προκριματικές εκλογές στην Καλιφόρνια και το Νιού Τζέρσεϊ, η Χίλαρι Κλίντον προηγείται του Σάντερς στη λαϊκή ψήφο, με ασφαλές προβάδισμα (το ακριβές ποσοστό είναι συζητήσιμο), ενώ σε αριθμό εκλεκτόρων (εξαιρουμένων των μεγάλων εκλεκτόρων – βλ. υποσημείωση) προηγείται κατά 270.
Είναι σχεδόν απίθανο ο Σάντερς να καλύψει τη διαφορά, όσον αφορά τους δεσμευόμενους εκλέκτορες (βλ. υποσημείωση). Θα χρειαζόταν τα δύο τρίτα της εναπομείνασας ψήφου και είναι μαθηματικά αδύνατο να κερδίσει την υποψηφιότητα χωρίς τη βοήθεια μεγάλων εκλεκτόρων, ενώ η Κλίντον, με την τεράστια υποστήριξη που λαμβάνει ήδη από τους μεγάλους εκλέκτορες του κομματικού κατεστημένου, χρειάζεται μόνο περίπου 12% της εναπομείνασας ψήφου για να διεκδικήσει την υποψηφιότητα. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, δεν θα φτάσει τον μαγικό αριθμό των 2.383 εκλεκτόρων που απαιτούνται για την υποψηφιότητα χωρίς τη στήριξη των μεγάλων εκλεκτόρων της -θα χρειαζόταν γι’ αυτό, περίπου 80% της εναπομείνασας ψήφου-.
Στις 7 Ιουνίου, όταν άρχισαν να ανακοινώνονται τα πρώτα αποτελέσματα από το Νιού Τζέρσεϊ (πριν ακόμη να κλείσουν οι κάλπες στην Καλιφόρνια) τα περισσότερα ενημερωτικά δίκτυα πίστευαν ότι η Κλίντον θα ανακηρυχθεί νικήτρια των προκριματικών εκλογών του Δημοκρατικού Κόμματος, με τη στήριξη των μεγάλων εκλεκτόρων της. Τα ίδια δίκτυα θεωρούσαν ότι θα είναι η νικήτρια και της λαϊκής ψήφου –παρότι αυτό μπορεί να μην είναι και τόσο σημαντικό, αφού το 2008, η Κλίντον κέρδισε στη λαϊκή ψήφο, με μικρή διαφορά, αλλά ο Ομπάμα ήταν πολύ πιο ισχυρός στα σημεία που μετρούσαν, δηλαδή σε εκλέκτορες.
Γιατί συνεχίζεται η προεκλογική καμπάνια
¨Όμως, για τους οπαδούς του Σάντερς, η κούρσα αυτή είναι αρκετά δύσκολη. Το κoμματικό κατεστημένο των Δημοκρατικών, τμήματα των αμερικανικών ΜΜΕ και μέλη της προεκλογικής καμπάνιας της Κλίντον έχουν αρχίσει να φωνάζουν – πιο δυνατά από ποτέ άλλοτε- στον Σάντερς να παραιτηθεί από την κούρσα.
Αλλά, οι παρατηρητές και οι οπαδοί του Μπέρνι Σάντερς, δίνουν αγώνα για πολύ περισσότερους λόγους από την –μέχρι στιγμής- αδύνατη πρόκριση του. Δίνουν αγώνα για την αλλαγή της οπτικής, την αλλαγή του πολιτικού λόγου. Δίνουν αγώνα για την υιοθέτηση της αντινεοφιλελεύθερης, σοσιαλιστικής, ταξικά προσανατολισμένης πλατφόρμας του Σάντερς στο συνέδριο του κόμματος. Για αλλαγές στον κανονισμό των μελλοντικών προκριματικών εκλογών του κόμματος, για ένα δίκαιο Δημοκρατικό Κόμμα χωρίς αποκλεισμούς που, ως εκ τούτου, θα είναι πιο ικανό να αντιμετωπίσει την ωμή αντιδραστική δύναμη που λέγεται Ντόναλντ Τραμπ.
Ένας λόγος που η προεκλογική καμπάνια του Σάντερς συνεχίζεται, είναι γιατί ο συνασπισμός του είναι ένας συνασπισμός ψηφοφόρων χωρίς κοινωνικά και οικονομικά δικαιώματα, ανθρώπων που κουράστηκαν να επιλέγουν μεταξύ του μικρότερου κακού, ή να επιλέγουν μεταξύ δισεκατομμυριούχων.
Στις συγκεκριμένες εκλογές, η επιλογή θα είναι ανάμεσα σε έναν μισογύνη, αντιδραστικό δημαγωγό και δισεκατομμυριούχο και σε μια νεοφιλελεύθερη ελιτίστρια, ευνοούμενη της Γουόλ Στρητ, οπαδό της συμφωνίας ΤΤΙΡ, με πολεμοχαρείς θέσεις για την εξωτερική πολιτική.
Παρότι η Κλίντον σημείωσε μεγάλες επιτυχίες σε τμήματα του συνασπισμού του Ομπάμα (ειδικά στους Αφροαμερικανούς, τους Λατινοαμερικανούς, τις γυναίκες και τους ηλικιωμένους Δημοκρατικούς), ο Σάντερς είχε επιτυχίες σε άλλα τμήματα του ίδιου συνασπισμού, κυρίως στη νεολαία των Δημοκρατικών και τους ανεξάρτητους. Από αυτές ακριβώς τις ψήφους θα κριθεί το αποτέλεσμα των γενικών εκλογών, ώστε δεν προκαλεί έκπληξη το ότι ο Σάντερς τα πάει πολύ καλύτερα κατά του Τραμπ απ’ ότι η Κλίντον στις δημοσκοπήσεις. Πέρα από την κρισιμότητα αυτής της εκλογής, αξίζει να πάρουμε στα σοβαρά τον συνασπισμό του Σάντερς (ή, ενδεχομένως, τους μελλοντικούς «Δημοκρατικούς του Σάντερς»), για το μέλλον της αμερικανικής αριστεράς και για ένα προοδευτικό Δημοκρατικό Κόμμα.
Η μάχη αποδίδει καρπούς
Ο Μπέρνι Σάντερς έχει επενδύσει, κατά κάποιο τρόπο, σε κινήματα όπως το Occupy Wall Street (Καταλάβετε τη Γουόλ Στρήτ) και, σε μεταγενέστερη φάση της καμπάνιας του, όλο και περισσότερο στο κίνημα Black Lives Matter (Οι μαύρες ζωές αξίζουν), με μια απότομη στροφή για υποψήφιο και την καμπάνια του, η οποία, τελικά, οδήγησε σε μια πολύ σημαντική πολιτική πλατφόρμα. Έχει συγκεντρώσει μερικά από τα μεγαλύτερα ακροατήρια σε κάθε πολιτεία και όλα αυτά, χωρίς να λαμβάνει χρήματα από εταιρίες και χωρίς να κάνει αρνητική προπαγάνδα. Ακόμη περισσότερο, αυτός και το κίνημα που δημιούργησε η καμπάνια του, αναζωογόνησαν την αμερικανική αριστερά, δημιούργησαν ένα νέο χώρο διαλόγου, επανέφεραν τον όρο «σοσιαλιστής» στον πολιτικό λόγο και ενέπνευσαν κάτι που θα πάει πολύ πιο μακριά από το πρώτο μισό του 2016.
Σύντομα, θα αναδυθεί από το κίνημα το ερώτημα: πώς θα μετατραπεί όλη αυτή η προοδευτική ενέργεια σε κάτι που θα διαρκέσει; Θα μεταμορφώσει, άραγε, το Δημοκρατικό Κόμμα εκ των έσω, κάτι σαν αυτό που αδιαμφισβήτητα –και απειλητικά- κατάφερε το Tea Party με το Grand Old Party; Ή θα είναι περισσότερο συγγενές με μια εξωκοινοβουλευτική αντιπολίτευση; Ή θα αποβεί ένα κίνημα που θα χάσει το μομέντουμ και θα διασπαστεί σε φράξιες;
Όποια κι αν είναι η απάντηση, η επανάσταση Μπέρνι έχει παράξει πραγματικά και αξιόλογα αποτελέσματα. Λέγεται ότι η Ελίζαμπεθ Γουόρεν, ευνοούμενη των προοδευτικών Αμερικανών, είναι η επικρατέστερη υποψήφια της Κλίντον για την αντιπροεδρία, γεγονός το οποίο θεωρείται παραχώρηση στους ψηφοφόρους του Σάντερς.
Στο μεταξύ, επιτράπηκε στην καμπάνια του Σάντερς να διορίσει ακριβώς τόσους εκλέκτορες για τη συγγραφή της πλατφόρμας εν όψει του συνεδρίου του Δημοκρατικού Κόμματος, όσους και η Κλίντον, και διόρισε, μεταξύ άλλων, και τον Τζέιμς Ζόγκμπι, που η Ουάσινγκτον Πόστ παρουσιάζει ως «φιλοπαλαιστίνιο ακτιβιστή».
Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ο Μπέρνι Σάντερς είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται: δυσάρεστα κοντά –σε δημοφιλία- στην υποψήφια του κομματικού κατεστημένου, ώστε να μη μπορεί να αγνοηθεί, πολύ επιτυχημένος ώστε να μη μπορούν να τον βγάλουν, μαζί με την αριστερή του ατζέντα και τους ψηφοφόρους του, εκτός κούρσας. Γι’ αυτό και παραμένει, και πρέπει να παραμείνει υποψήφιος μέχρι το συνέδριο.
Επεξήγηση των όρων:
Δεσμευόμενοι εκλέκτορες (Pledged delegates):
Οι εκλέκτορες στο συνέδριο του Δημοκρατικού Κόμματος που δεσμεύονται από το εκλογικό αποτέλεσμα της Πολιτείας τους (κατανεμημένοι αναλογικά).
Μεγάλοι εκλέκτορες (Super delegates):
Οι εκλέκτορες στο συνέδριο του Δημοκρατικού Κόμματος που δεν δεσμεύονται από κανένα εκλογικό αποτέλεσμα. Οι μεγάλοι εκλέκτορες (SDs) δημιουργήθηκαν από το κομματικό κατεστημένο, ως μέσο για να επηρεάζει τα ανεπιθύμητα εκλογικά αποτελέσματα. Συνήθως είναι Δημοκρατικοί κυβερνήτες, μέλη του κογκρέσου ή μέλη της Δημοκρατικής Εθνικής Επιτροπής.
Όλα τα στοιχεία είναι από το: en.wikipedia.org/wiki/Democratic_Party_presidential_primaries,_2016