Παρά την έντονη αντίδραση της κοινωνίας των πολιτών, όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης, της ισπανικής κοινής γνώμης, καθώς και την καταδίκη από τα Ηνωμένα Έθνη και το Συμβούλιο της Ευρώπης, η Ισπανία ενέκρινε στις 26 Μαρτίου την Βασική Νομοθεσία για την Προστασία της Δημόσιας Ασφάλειας, η οποία θεωρείται από πολλούς μια μαύρη μέρα για την δημοκρατία.
Το Ευρω-Μεσογειακό Δίκτυο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (EMHRN), η Παγκόσμια Οργάνωση Κατά των Βασανιστηρίων (OMCT), ο FIDH (Παγκόσμιος Οργανισμός για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα), η Ευρωπαϊκή Ένωση για την Υπεράσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (AEDH) και οι οργανώσεις μέλη τους καταδικάζουν έντονα τον νόμο, που εύστοχα επονομάστηκε «νόμος φίμωτρο», και επαναλαμβάνουν τις σοβαρές ανησυχίες τους για τον αυξανόμενο περιορισμό του δικαιώματος της ελευθερίας έκφρασης και ειρηνικής συνάθροισης στην Ισπανία.
Με πρόσχημα την διασφάλιση της δημόσιας ασφάλειας, ο «νόμος φίμωτρο» εισάγει διοικητικές κυρώσεις, μερικές εκ των οποίων αυστηρές, αποσκοπώντας στην αποθάρρυνση των πολιτών από το να εκφράζουν τις ανησυχίες τους μέσω λαϊκών διαδηλώσεων. Αυτός ο νόμος ποινικοποιεί νέες μορφές συλλογικής δράσης και έκφρασης που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια, συμπεριλαμβανομένων των escraches («διαδηλώσεις με στόχο τις δημόσιες καταγγελίες»), των καθιστικών διαμαρτυριών, των «καταλήψεων» δημοσίων χώρων, των ειρηνικών «περικυκλώσεων» κοινοβουλίων και των «συναυλιών με τηγάνια και κατσαρόλες».
Η Βασική Νομοθεσία για την Προστασία της Δημόσιας Ασφάλειας επιβάλει πρόστιμα για την διοργάνωση συγκεντρώσεων και διαδηλώσεων χωρίς προηγούμενη ενημέρωση, καθιστώντας τις αυθόρμητες συγκεντρώσεις αδύνατες ανεξαρτήτως της ειρηνικής τους φύσης. Ακόμη και ειρηνικές διαμαρτυρίες στην περιοχή του Κογκρέσου, της Γερουσίας ή των νομοθετικών συνελεύσεων των Αυτόνομων Περιοχών μπορούν να θεωρηθούν «σοβαρά αδικήματα» που τιμωρούνται με πρόστιμο μέχρι και 30.000 ευρώ. Η διάδοση εικόνων αστυνομικών και των σωμάτων κρατικής ασφαλείας θα θεωρηθεί επίσης «σοβαρό αδίκημα», το οποίο μπορεί να παρεμποδίσει την τεκμηρίωση καταχρήσεων που διαπράχθηκαν από προσωπικό επιβολής του νόμου και να ενισχύσει το κλίμα ατιμωρησίας.
Επίσης ο νόμος παγιώνει την πρακτική της απέλασης μεταναστών με συνοπτικές διαδικασίες από τους ισπανικούς θύλακες Θέουτα και Μελίλα στο Μαρόκο, περιορίζοντας το δικαίωμα να ζητήσουν άσυλο και καταπατώντας την αρχή της μη επαναπροώθησης και την απαγόρευση των συλλογικών απελάσεων. Επιπλέον εκθέτει τους μετανάστες σε σοβαρό κίνδυνο βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης στερώντας τους τη δυνατότητα να συμπληρώσουν αίτηση ενάντια σε προσωπικό επιβολής του νόμου σε περίπτωση κακοποίησης.
Στις 23 Φεβρουαρίου 2015, πέντε ειδικοί των Ηνωμένων Εθνών στα ανθρώπινα δικαιώματα συνέστησαν στην Ισπανία να απορρίψει την Βασική Νομοθεσία πάνω στην Προστασία της Δημόσιας Ασφάλειας, καθώς «παραβιάζει την ίδια την ουσία του δικαιώματος σε διαμαρτυρία από τη στιγμή που ποινικοποιεί ένα ευρύ φάσμα δράσεων και συμπεριφορών που είναι απαραίτητα για την εξάσκηση αυτού του θεμελιώδους δικαιώματος, περιορίζοντας έτσι σημαντικά την άσκησή του.
Ο Επίτροπος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Νιλσ Μούιζνιεκς, επίσης εξέφρασε ανησυχία για την απειλή την οποία συνιστά ο νόμος για τη άσκηση του δικαιώματος ειρηνικής συνάθροισης και δήλωσε πως η πρόταση για νομιμοποίηση των αυτόματων και των συλλογικών απελάσεων μεταναστών που φτάνουν στην Θέουτα και την Μελίλα είναι «άδικη και παράνομη» βάσει του διεθνούς δικαίου.
Οι οργανώσεις μας συνιστούν στην Ισπανία να καταργήσει αυτό το νόμο, ο οποίος παραβιάζει το ισπανικό Σύνταγμα, τα διεθνή και ευρωπαϊκά ανθρώπινα δικαιώματα και το προσφυγικό δίκαιο. Επίσης συνιστούμε στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, σε συμφωνία με τα αιτήματά μας που εκφράζονται σε επιστολή που στάλθηκε στους Ευρωπαίους Επιτρόπους και στα μέλη της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στην Επιτροπή Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE) νωρίτερα αυτό το έτος, να λάβουν σαφή θέση ώστε να προστατεύσουν τις θεμελιώδεις αξίες στις οποίες βασίζεται η ΕΕ και να αναλάβουν δράση για να διασφαλίσουν ότι αυτές δεν παραβιάζονται από τα κράτη μέλη της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως θεματοφύλακας των Συνθηκών πρέπει ιδίως να διασφαλίσει τη συμμόρφωση των κρατών μελών με τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες που εγγυάται το δίκαιο της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου και του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.
ACSUR-Las Segovias – Asociación para la Cooperación en el Sur
Asociación Pro Derechos Humanos de Andalucía (APDHA)
Asociación Pro Derechos Humanos de España (APDHE)
Euro-Mediterranean Human Rights Network (EMHRN)
European Association for the Defence of Human Rights (AEDH)
Federacíon de Asociaciones de Defensa y Promocíon de los Derechos Humanos
FIDH (International Federation for Human Rights)
Institut de Drets Humans de Catalunya (IDHC)
SODEPAU – Solidaritat, Desenvolupament i Pau
World Organisation Against Torture (OMCT)
31 Μαρτίου 2015