Ποιά η έννοια των κοινών; Μπορεί να ενώσει διαφορετικά κινήματα όπως εκείνα για δωρεάν νερό, κατά των διδάκτρων, αυτοδιαχειριστικές πρωτοβουλίες των εργαζομένων, κατά των μεγάλων κατασκευαστικών έργων, υπέρ του δικαιώματος των μεταναστών να παραμείνουν στη χώρα διαμονής τους ή κατά της ιδιωτικοποίησης των δημόσιων πλατειών;
Είναι η έντονη επιθυμία για την επίτευξη δημοκρατίας από τη βάση ο κοινός παρονομαστής αυτών των αγώνων; Πώς ξεπερνιέται το νομικό σύστημα που στηρίζει την ιδιωτική ιδιοκτησία, καθώς και τη γραφειοκρατία;
Τα ερωτήματα αυτά αποτέλεσαν τον πυρήνα ευρωπαϊκού σεμιναρίου που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι από τις 7 μέχρι τις 9 Νοεμβρίου με πρωτοβουλία του transform! και του WorkersControl.net, και με την ενεργό υποστήριξη του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ και της ευρωβουλεύτριας Μαρί-Κριστίν Βερζιά (GUE / NGL). Το σεμινάριο ήταν ένας ανοικτός χώρος συζήτησης μεταξύ ερευνητών (καθηγητών πανεπιστημίου, νομικών, συνδικαλιστών, ερευνητών, κλπ) και ακτιβιστών (που αγωνίζονται για τα φυσικά αγαθά, αυτο-οργανωμένους εργάτες, κλπ) που εξασφάλισε ένας πλουραλισμό απόψεων και αντιλήψεων.
Οι αγώνες για τα κοινά προέκυψαν ως αντίδραση στον θριαμβευτικό νεοφιλελευθερισμό της δεκαετίας του 1990, που αφορούσαν τόσο τοπικούς αγώνες όσο και πολιτικές κινητοποιήσεις μεγάλης κλίμακας. Η προέλευσή τους εντοπίζεται στα κινήματα κατά της παγκοσμιοποίησης και στα οικολογικά κινήματα που προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν την αυξανόμενη εμπορευματοποίηση των φυσικών πόρων. Όπως είπαν οι ακτιβιστές της μάχης για το νερό στην Κοτσαμπάμπα που προκάλεσαν το μαζικό κοινωνικό και πολιτικό μετασχηματισμό της Βολιβίας, «έχουμε γίνει τα αντικείμενα μιας μεγάλης κλοπής, ακόμα κι αν δεν κατέχουμε τίποτα». Η δήλωση αυτή ενσαρκώνει την φιλοσοφία των κοινών, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Πέρα από ορισμένες διαφορές στην ερμηνεία, όλοι συμφώνησαν ότι η έννοια των κοινών αναφέρεται στην ανάκτηση και την πρόσβαση σε θεμελιώδεις πόρους και στον δημοκρατικό τους έλεγχο. Τα κοινά είναι οι υλικοί και άυλοι πόροι από τους οποίους επωφελούνται όλοι, καθώς και η διαδικασία της διαχείρισής τους με ένα δημοκρατικό και κινηματικό τρόπο. Επιπλέον, τα κοινά είναι ενάντια στην ολοένα αυξανόμενη νεοφιλελεύθερη διαδικασία της εμπορευματοποίησης και της γραφειοκρατικής διαχείρισης των δημοσίων πόρων.
Τούτου λεχθέντων, αξίζει να σημειωθεί ότι δόθηκαν πολλά περιθώρια στην αμφιλεγόμενη σχέση κοινών – δημόσιου τομέα. Τονίστηκε ότι η δημόσια διαχείριση μιας κρατικής εταιρείας δεν εμποδίζει κατ’ ανάγκην τις καταχρήσεις, τη διαφθορά και την αδιαφάνεια – δεδομένου ότι αυτή έχει μολυνθεί από τον νεοφιλελευθερισμό και τις «νέες» μεθόδους διαχείρισης. Η σχέση κοινών – ιδιωτικού τομέα ήταν επίσης στο επίκεντρο της συζήτησης, με έμφαση στους συνεχιζόμενους αγώνες για την αυτο-οργάνωση από τους οποίους απειλούνται εταιρείες και βιομηχανίες, καθώς και τα προβλήματα που δημιουργούνται από τον διαφορετικό βαθμό πολιτικοποίησης-και κινητοποίησης-των εργαζομένων. Το κοινό νήμα θα μπορούσε να είναι η εφαρμογή μιας πραγματικής οικονομικής δημοκρατίας που θα βάζει τέλος στον αποστειρωμένο διαχωρισμό του εργαζόμενου από τον πολίτη.
Το δίκτυο για τα κοινά θα συνεχίσει το έργο του το 2015, με την οργάνωση εργαστηρίων στο επερχόμενο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ της Τύνιδας (24-28 Μαρτίου) και το ευρωπαϊκό σεμινάριο που θα πραγματοποιηθεί στη Ρώμη το επόμενο φθινόπωρο. Αυτή η διαδικασία θα δώσει περαιτέρω χώρο σε ερευνητές και ακτιβιστές να ανταλλάξουν τις απόψεις τους και να εμβαθύνουν την ανάλυσή τους σχετικά με το τρίπτυχο δημόσιος τομέας / κοινά / ιδιωτικός τομέας, με ιδιαίτερη έμφαση σε εναλλακτικούς τρόπους διαχείρισης από τη κορυφή έως τη βάση μιας εταιρείας.
Για το πρόγραμμα του συνεδρίου, τις περιλήψεις και τα βιογραφικά των ομιλητών δείτε εδώ:
Πρόγραμμα.
Παρασκευή απόγευμα (18:30 – 22:00): Δημόσια εκδήλωση
Κοινωνικά πειράματα στην Ευρώπη. Ποια στοιχεία θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια εναλλακτική κοινωνία;
Μια σύντομη εισαγωγή από την Σαντάλ Ντελμάς σχετικά με τη σημασία των συσκέψεων και των σεμιναρίων.
Μία εισαγωγή από τον Ντάριο Αντζελίνι για το τι συμβαίνει στην Ευρώπη στα θέματα της αυτοδιαχείρισης και των κοινών, καθώς και για τη σημασία όλων αυτών των αγώνων.
Το κίνημα Καταλάβατε ( Occupy) και τα κοινά – Μαρίνα Σιτρίν
Διαφορετικά πειράματα La Fabrique du Sud (ex-Pilpa, Καρκασόν, Γαλλία), ΒΙΟ.ΜΕ. (Θεσσαλονίκη, Ελλάδα), SCOP ΤΙ (πρώην Fralib, Gémenos, Γαλλία), υπηρεσίες νερού (Νάπολη, Ιταλία), ενεργειακές υπηρεσίες (Βερολίνο , Γερμανία), Νοσοκομεία (Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο), ολομέλειες (Βοσνία).
Ο Πάμπλο Σάντζεζ (Ομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων Δημοσίων Υπηρεσιών) θα μιλήσει για τις δημόσιες υπηρεσίες στην Ευρώπη.
Ένα ευρωπαίος βουλευτής θα εξηγήσει στην ευρωπαϊκή ομάδα τι συμβαίνει με τα κοινά.
Συζήτηση για αυτά τα ζητήματα.
Σάββατο πρωί (9:30 – 12:30)
Έρευνα για τα κοινά, αυτοδιαχείριση και δημόσιες υπηρεσίες
Ελιζαμπέτα Καντζελόζι: Διαφορετικοί τρόποι αντίληψης των κοινών και της αυτο-διαχείρισης στην Ευρώπη
Ντάριο Αντζελίνι: Έρευνα για τα κοινά και την κοινωνική απαλλοτρίωση στην Ευρώπη
Κριστιάν Λαβάλ: Τα κοινά και συνάρθρωσή τους με τις επιχειρήσεις .Ποιό θα μπορούσε να είναι το κοινό των κοινών (σχεδιασμός, ομοσπονδία…);
Μπενουά Μπορίτς: Πώς να αντιμετωπίζεται το ζήτημα της ιδιοκτησίας στις επιχειρήσεις
Ούγκο Ματέι : Κοινά: ποιους θεσμούς χρειαζόμαστε; Πώς να αρθρώνονται οι ταξικοί αγώνες με νέες απαιτήσεις για τα ιδρύματα;
Μαρί-Κριστίν Βερζιά: Ποιους νόμους μπορούμε να επεξεργαστούμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο;
Οι πρώτες αντιδράσεις
Σάββατο απόγευμα (14:00 – 16:00)
Ποιες στρατηγικές μπορούν να αντικαταστήσουν τα δικαιώματα ιδιοκτησίας με τα δικαιώματα χρήσης;
Οι αγώνες για τα κοινά αποτυπώνουν την αντίθεση μεταξύ των ιδιοκτητών που θέλουν να τους δώσουν έναν συγκεκριμένο προσανατολισμό και αυτών που ωφελούνται από αυτά. Ποιοι θα μπορούσαν να είναι οι μεταβατικοί στόχοι και τα θεσμικά όργανα που θα οδηγούν σε δικαιώματα χρήσης, με σκοπό να ξεπεραστούν τα δικαιώματα ιδιοκτησίας; Παρ ‘όλα αυτά, το αποτέλεσμα αυτών των αγώνων είναι συχνά οι νέες μορφές συνεταιριστικής ή δημόσιας ιδιοκτησίας στην οποία οι εργαζόμενοι ή / και οι χρήστες μοιράζονται την εξουσία. Είναι παροδική αυτή η κατάσταση και θα οδηγήσει στην κατάργηση της έννοιας της ιδιοκτησίας ή μέρος της κατασκευής των κοινών είναι και υποχρεωτικά και η ιδέα της κυριότητας;
Περίπου δεκαπέντε 2λεπτες παρεμβάσεις πάνω σε αυτό το ζήτημα
Μιάμιση ώρα συζήτηση
Σάββατο απόγευμα (16:30 – 18:30)
Ποια είναι η σχέση μεταξύ αυτο-διοίκησης, δημόσιων υπηρεσιών και κοινών;
Το κίνημα /η καμπάνια /η οργάνωση που ασχολείται με αυτά τα ζητήματα αναφέρεται και σε άλλα κοινά πέρα από το κύριο ζήτημα για το οποίο αγωνίζεστε; Πώς ενσωματώνονται στο λόγο σας τα άλλα κοινά (ηλεκτρικό ρεύμα, νερό, στέγαση, εκπαίδευση, μεταφορές κ.λπ.) και πώς αυτά δίνουν το παρόν στη συνείδηση του κινήματος; Πώς αντιμετωπίζετε την αλλοτρίωση που κάνει τους ανθρώπους να πιστεύουν στα δικαιώματα ιδιοκτησίας και στη λογική της λιτότητας και να θεωρούν ότι είναι αυτοί οι ίδιοι που απέτυχαν και όχι το καπιταλιστικό σύστημα; Με ποιο τρόπο σχετίζεστε με άλλα κοινά; Έχετε συνεργαστεί με άλλα κινήματα / ομάδες που αγωνίζονται για άλλα κοινά; Πώς μπορούν όλες αυτές οι εμπειρίες να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους ώστε να οικοδομηθεί μια εναλλακτική λύση;
Περίπου δεκαπέντε 2λεπτες παρεμβάσεις πάνω σε αυτό το ζήτημα
Μίαμιση ώρα συζήτηση
Κυριακή πρωί (9:30 – 12:30)
Ανοικτή συζήτηση με μέγιστο χρόνο ομιλίας 5 λεπτά για κάθε ομιλητή. Μια σύνοψη στο τέλος για να δούμε όλες τις γενικές τοποθετήσεις και αν υπάρχει κάτι για το οποίο χρειάζεται περαιτέρω εργασία.
Πώς μπορούμε να διαδώσουμε τα πρώτα αποτελέσματα του σεμιναρίου μας;
Πρώτο σχέδιο για το επόμενο σεμινάριο το 2015