Τα αποτελέσματα των τοπικών εκλογών του Ιουνίου απέδειξαν ότι, στην αριστερά, οι ανεξάρτητες λίστες πολιτών που προωθούν πιο ριζοσπαστικές προτάσεις μπορούν να φέρουν ικανοποιητικά αποτελέσματα. Γενικότερα, τα αποτελέσματα προβάλλουν τη δυνατότητα να κερδίσουμε τον πολιτικό χώρο που δημιουργήθηκε από την πτώση των ποσοστών του Δημοκρατικού Κόμματος
Ωστόσο, ένα από τα πιο αξιοσημείωτα συμπεράσματα αυτής της εκλογικής αναμέτρησης, είναι η επιστροφή του Μπερλουσκόνι και της πολιτικής του βαρύτητας,
Στις πρόσφατες τοπικές εκλογές, η ψηφοφορία έγινε σε δυο γύρους για τη μεγάλη πλειονότητα των πόλεων. Οι δήμαρχοι δεν κατάφεραν να αποσπάσουν την απόλυτη πλειοψηφία που ήταν απαραίτητη για να εκλεγούν από τον πρώτο γύρο. Η προσέλευση στις κάλπες στον πρώτο γύρο ανήλθε στο 58% των 9 εκατομμυρίων εγγεγραμμένων ψηφοφόρων και στο δεύτερο στο 46%.
Είναι ένας αριθμός που συνεχίζει να μειώνεται, συγκρινόμενος με το 66% στις τοπικές εκλογές του 2012. Όπως πάντα, οι εκλογές αυτές απηχούν την άμεση σχέση που έχουν οι εκλεγμένοι με τους εκλογείς. Το γεγονός ότι εξαρτώνται λιγότερο από τις εθνικές πολιτικές θέσεις, τους στερεί την προβολή τους από τα ΜΜΕ.
Η αλλαγή της εκλογικής συμπεριφοράς
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό του Κινήματος Πέντε Αστέρων. Παρότι είναι στην κορυφή των προτιμήσεων σε εθνική κλίμακα, οι τοπικές εκλογές το προσγείωσαν στη γη.
Σε πολλές περιπτώσεις, η λίστα του ηγέτη του κόμματος Μπέπε Γκρίλο έλαβε γύρω στο 5 με 6%. Υπήρξε ένα σημαίνον αποτέλεσμα στην Πάρμα, όπου ο απερχόμενος δήμαρχος ήταν ο πρώτος εκλεγμένος δήμαρχος του Κινήματος. Διωχθείς σχεδόν αμέσως μετά την εκλογή του, ηγήθηκε μιας ανεξάρτητης λίστας πολιτών που τον υποστήριζαν και ξαναήρθε στην κορυφή κατά την επαναληπτική ψηφοφορία, όπου αναμετρήθηκε με τον κεντροαριστερό υποψήφιο. Το άλλο αξιοπρόσεκτο αποτέλεσμα είναι αυτό της Γένοβας, όπου η επιλογή του υποψήφιου δημάρχου έγινε με ένα κλικ σε μια online ψηφοφορία. Η επιλογή αυτή απορρίφθηκε αμέσως από τον Μπέπε Γκρίλο ο οποίος όρισε άλλον υποψήφιο. Ήταν ένα περιστατικό που κόστισε στο Κίνημα Πέντε Αστέρων τουλάχιστον ένα μέρος της εμπιστοσύνης των ψηφοφόρων του. Η επαναληπτική ψηφοφορία που έγινε μεταξύ του κεντροδεξιού και του κεντροαριστερού υποψηφίου, έδωσε τη νίκη στον κεντροδεξιό, μετά από μια ιστορική περίοδο αριστερής διοίκησης της πόλης. Γενικότερα, διαφαίνεται κάποια έλλειψη εμπιστοσύνης στο Κίνημα Πέντε Αστέρων. Αυτό προκύπτει και από τα αποτελέσματα των διοικητικών τους εμπειριών σε πολλές περιοχές.
Η αποτυχία του Δημοκρατικού Κόμματος
Τα πράγματα δεν πήγαν καλύτερα για το Δημοκρατικό Κόμμα (PD) που έχασε στην πλειονότητα των αναμετρήσεων. Στον πρώτο γύρο εξελέγησαν 29 δήμαρχοι προερχόμενοι από το PD, ενώ στο δεύτερο πέρασαν 87 υποψήφιοι. Αλλά υπέστησαν δραματική ήττα στη μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων, από υποψήφιους της κεντροδεξιάς, όπως στη Γένοβα, την Πλακεντία και την Λάκουιλα, ή από τους (λίγους) υποψήφιους των Πέντε Αστέρων, όπως στην Καράρα και τη Γκουιντόνια. Για τον Ματέο Ρέντσι, αυτές οι εκλογές σίγουρα δεν συνιστούν νίκη, γιατί σε πολλές περιπτώσεις το Δημοκρατικό Κόμμα, προκειμένου να έχει την πιθανότητα να κερδίσει, συμμετείχε σε εκλογικές συμμαχίες μαζί με ανεξάρτητες λίστες πολιτών ή ακόμη και με αριστερούς που ήταν αντίθετοι στην ηγεσία του. Η πιο καθαρή περίπτωση ήταν αυτή του Παλέρμο, όπου το Δημοκρατικό Κόμμα συμμετείχε σε μια εκλογική συμμαχία που στήριζε τον απερχόμενο δήμαρχο Λεολούκα Ορλάντο (έναν διάσημο ανεξάρτητο υποψήφιο που κυβέρνησε το Παλέρμο πολλά χρόνια) ο οποίος κατάφερε να αποσπάσει πολύ μεγάλη αποδοχή.
Η ήττα του Δημοκρατικού Κόμματος προκάλεσε συγκρούσεις μέσα στο ίδιο το κόμμα. Ακόμη και σημαντικοί εκπρόσωποί του αρχίζουν να σκέφτονται ενδεχόμενες συμμαχίες, θέτοντας υπό αμφισβήτηση την ηγεσία του γραμματέα του και την υποψηφιότητά του στην πρωθυπουργία. Οι κινήσεις της αριστεράς προκειμένου να αποτελέσει την εναλλακτική πρόταση απέναντι στο Δημοκρατικό Κόμμα ξεκίνησαν την 1η Ιουλίου με την πρόταση του πρώην δημάρχου του Μιλάνου, Τζουλιάνο Πισάπια, να προετοιμάσει το έδαφος για τους προοδευτικούς. Πρώην μέλη του Δημοκρατικού Κόμματος, όπως ο πρώην γραμματέας του κόμματος Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι και ο Νταλέμα, περιμένουν να το εφαρμόσει.
Η άνοδος της δεξιάς
Στη δεξιά, η Λέγκα του Βορρά και οι οπαδοί του Μπερλουσκόνι πανηγυρίζουν για τις επιτυχίες τους. Στο μεταξύ, ο Μπερλουσκόνι αποστασιοποιείται από τις μετεκλογικές θεωρίες περί συμφωνίας με τον Ρέντσι. Είναι ίσως μια προσωρινή κίνηση τακτικής, αλλά τα αποτελέσματα ευνοούν μια δεξιά συμμαχία. Επομένως, σε πολλά μέτωπα, οι δυο δυνάμεις είναι βαθιά διασπασμένες σε σχέση με τις ιδρυτικές τους αρχές. Ωστόσο, ένα από τα πιο αξιοσημείωτα συμπεράσματα είναι η επιστροφή του Μπερλουσκόνι και της πολιτικής του βαρύτητας.
Αστάθεια και αβεβαιότητα για το μέλλον
Όλα αυτά, συμβαίνουν τη στιγμή που η συζήτηση για τον νέο εκλογικό νόμο (ο ισχύων κηρύχθηκε αντισυνταγματικός σε κάποια σημεία) μετατίθεται για το Σεπτέμβριο, πιστώνοντας στους Ιταλούς ένα καλοκαίρι ασταθούς βεβαιότητας.
Στην αριστερά, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι ανεξάρτητες λίστες πολιτών που προωθούν πιο ριζοσπαστικές προτάσεις μπορούν να φέρουν ικανοποιητικά αποτελέσματα, όπως έγινε στην Πάδοβα. Γενικότερα, τα αποτελέσματα προβάλλουν τη δυνατότητα να καταλάβουμε τον πολιτικό χώρο που δημιουργήθηκε από τη μείωση των ποσοστών του Δημοκρατικού Κόμματος (PD) και την απουσία απήχησης του Κινήματος Πέντε Αστέρων.
Σε σχέση με αυτό, η έκκληση δύο προσώπων που ήταν πολύ δημοφιλή την περίοδο της εκστρατείας για το δημοψήφισμα, της Άννα Φαλκόνε και του Τομάζο Μοντανάρι, για συνεργασία ανάμεσα στις επιτροπές και τις πολιτικές δυνάμεις που το υποστήριξαν, είχε αξιοσημείωτη επιτυχία. Μια γενική συνέλευση που έγινε στις 18 Ιουνίου, εγκαινίασε μια διαδικασία που φαίνεται ότι μπορεί να ανοίξει το δρόμο για μια ανεξάρτητη αριστερά που θα πάρει αποστάσεις από την κεντροαριστερά στις εθνικές εκλογές. Ο πολιτικός χώρος φαίνεται καθαρά και εκπροσωπείται κυρίως από τη μεγάλη αποχή, η οποία εξακολουθεί να είναι πρώτο κόμμα στην Ιταλία.
Μετάφραση: Καλλιόπη Αλεξοπούλου