Ο Σύριζα, το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς, εκτός κυβέρνησης

Πρώτη δημοσίευση στην εφημερίδα Il Manifesto, στο φύλλο της 9ης Ιουλίου 2019 (γράφτηκε στις 8 Ιουλίου, ενημερώθηκε στις 10 Ιουλίου).

Η νίκη της Νέας Δημοκρατίας ήταν αναμενόμενη, μετά τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών: στις εκλογές της 26^ης Μαΐου, η Νέα Δημοκρατία προηγήθηκε του ΣΥΡΙΖΑ με ποσοστό 33,12%, έναντι 23,75% του δεύτερου. Ήταν αναμενόμενη και για όσους έφταναν, καθώς περνούσε η ώρα, στο μεγάλο στέγαστρο που είχε στήσει το κόμμα στην πλατεία Συντάγματος, κυρίως για να μοιραστούν την πικρία τους για το εκλογικό αποτέλεσμα.

Δεν υπήρχε πλέον θυμός, γιατί είχε ήδη εκτονωθεί, παρότι όλοι ήθελαν να διαμαρτυρηθούν για τις εικόνες που πλημύρισαν, από τα πρώτα κιόλας exit polls, στις 8μμ, τη μεγάλη τηλεοπτική οθόνη της πλατείας: εικόνες με τον Κυριάκο Μητσοτάκη παιδί, έφηβο, μετά ενήλικο, μετά μαζί με τον πατέρα του Κωνσταντίνο, πρώην Πρωθυπουργό. Εικόνες της αδελφής του Ντόρας, πρώην Υπουργού Εξωτερικών και στη συνέχεια Δημάρχου της Αθήνας, εικόνες του γιου της Κώστα, νυν Δημάρχου, και στη συνέχεια του γιου του Μητσοτάκη, του οποίου δεν θυμάμαι ούτε το όνομα ούτε τη θέση που ανέλαβε στη νέα κυβέρνηση.

Τα τηλεοπτικά αρχεία είναι γεμάτα με φωτογραφίες και βίντεο του νικητή, γιατί η οικογένεια Μητσοτάκη είναι μια τις πολιτικές δυναστείες της Ελλάδας: επί δεκαετίες σε κυβερνητικές θέσεις, σε ποικίλους συνδυασμούς, ακριβώς όπως πολλές άλλες δυναστείες -του Καραμανλή, του Βενιζέλου, του Παπανδρέου-. Το όνομα του Τσίπρα θα πρέπει να ηχούσε πολύ παράταιρα για να διατηρηθεί στην εξουσία.

Ωστόσο, καθώς περνούσε η ώρα, τα ποσοστά άρχισαν να αλλάζουν ώσπου, τελικά, σταθεροποιήθηκαν στις δέκα περίπου μονάδες πάνω από τις Ευρωεκλογές για τον ΣΥΡΙΖΑ, ποσοστό σχεδόν ίδιο με εκείνο των εκλογών του 2015 (34,4% τότε, 31,5% σήμερα). Όχι όμως επαρκές για τον σχηματισμό κυβέρνησης, απέναντι στην μπλε πλημμυρίδα της Νέας Δημοκρατίας, η οποία απορρόφησε όλες τις δεξιές ψήφους, ακόμη και εκείνες της Χρυσής Αυγής. Εξαιτίας ενός παράλογου εκλογικού νόμου, η Νέα Δημοκρατία κερδίζει, λόγω της εκλογικής της νίκης, επιπλέον βουλευτές (πενήντα, σε σύνολο τριακοσίων), γεγονός που της εγγυάται την απόλυτη πλειοψηφία, την οποία δεν θα μπορούσε να έχει αλλιώς.

Στο μεταξύ, το ΚΚΕ αντιστάθηκε σθεναρά, εκλέγοντας δεκαπέντε βουλευτές, ενώ εννέα βουλευτές εξελέγησαν από το κόμμα του Βαρουφάκη -ΜεΡΑ25- που επιτέθηκε σφοδρά στον Τσίπρα γιατί δεν έκανε όσα ούτε εκείνο θα μπορούσε να έχει κάνει.

	Ευρωπαϊκή	Αποτελέσματα	Αποτελέσματα	Διαφορά
	Ομάδα	Εθνικών Εκλογών	2019	%
		Σεπ-15
Νέα Δημοκρατία	EPP	28,1	39,9	+11,8
ΣΥΡΙΖΑ	GUE/NGL	35,5	31,5	-4
ΚΙΝΑΛ (πρώην ΠΑΣΟΚ)	S&D	6,3	8,1	+1,8
ΚΚΕ	Ανένταχτοι	5,6	5,3	-0,3
Ελληνική Λύση	ECR	—	3,7	+3,7
ΜεΡΑ25	GUE/NGL	—	3,4	+3,4
Χρυσή Αυγή	Ανένταχτοι	7	2,9	-4,1
Πλεύση Ελευθερίας
(Ζωή	Ανένταχτοι	—	1,5	+1,5
Κωνσταντοπούλου)
Ένωση Κεντρώων	ALDE	3,4	1,2	-2,2
Λαϊκή Ενότητα	GUE/NGL	2,9	0,3	-2,6
Ποτάμι	S&D	4,1	—	-4,1
ΑΝΕΛ	ECR	3,7	—	-3,7
Άλλα		3,4	2,2	-1,2

 

Εκλογική συμμετοχή: 58% (2019);

Κόμματα με ποσοστά άνω του 1% τον Σεπτέμβριο του 2015 και/ή στις εθνικές εκλογές του 2019

GUE/NGL: Ενωτική Ευρωπαϊκή Αριστερά / Βόρεια Πράσινη Αριστερά (ριζοσπαστική Αριστερά), 

EPP (ΕΛΚ): Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (συντηρητικοί), 

ECR: Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Αναθεωρητές (δεξιοί), 

S&D: Προοδευτική Συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (σοσιαλδημοκράτες), 

ALDE: Συμμαχία Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη

πηγές: στοιχεία της Ελληνικής Δημοκρατίας, Υπουργείο Εσωτερικών: Αποτελέσματα Εθνικών Εκλογών Σεπτεμβρίου 2015, Αποτελέσματα Εθνικών Εκλογών Ιουλίου 2019, politico.eu

Στην πλατεία, εμείς οι Ιταλοί (ένας μικρός αριθμός συντρόφων που συμμετείχαμε στη λίστα Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα: ο Μάσιμο Τορέλι, ο Κοραντίνο Μινέο, κ.ά.) αρχίζουμε να διακρίνουμε τους υποψηφίους, πρώην βουλευτές και πρώην υπουργούς μέσα στο πλήθος. Καθώς κυλά η βραδιά, αρχίζουμε να λέμε μεταξύ μας ότι το αποτέλεσμα ήταν, στην πραγματικότητα, μια μεγάλη επιτυχία.  

Για σκεφτείτε: μόνο δέκα χρόνια πριν, στις εκλογές του 2019, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε πάρει 4,6%, ένα ποσοστό που εμείς, στην Ευρωπαϊκή Αριστερά, καταντήσαμε, δυστυχώς, να θεωρούμε εκπληκτικό στόχο.

Τον Ιανουάριο του 2015 έγινε, μάλιστα, κυβέρνηση, ενώ έξι μήνες μετά ξαναεκλέχθηκε. Στη συνέχεια, υποβλήθηκε σε μια από τις πλέον καταχρηστικές ταλαιπωρίες από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία τον έθεσε απέναντι σε μια δραματική επιλογή: ή της ρήξης με τις Βρυξέλες, γεγονός που σήμαινε ότι θα απομονωνόταν, ενώ ακόμη και οι δυνητικοί σύμμαχοί του παρέμειναν απαθείς, και με τον κίνδυνο η χώρα να οδηγηθεί στην καταστροφή, ή της ανάληψης του έργου να βγάλει την Ελλάδα από τα Μνημόνια, με τελικό στόχο την ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας.

Ο Τσίπρας διάλεξε τη δεύτερη, μη δημοφιλή, επιλογή, ως τη μόνη λογική λύση, και απέφυγε τους λαϊκισμούς και τη δημαγωγία. Παρά ταύτα, έχασε μόνο ένα μικρό ποσοστό από τους ψηφοφόρους του.

Σε μια Ευρώπη που η Αριστερά και η κεντροαριστερά γνωρίζουν δραματική πτώση, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτή τη στιγμή το ισχυρότερο κόμμα στο συγκεκριμένο τμήμα του πολιτικού φάσματος, ισχυρότερο κατά δυο ποσοστιαίες μονάδες ακόμη και από το Ισπανικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (PSOE) την εποχή του θριάμβου του, για να μη μιλήσουμε για τα γαλλικά κόμματα, ή το γερμανικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (SPD) τα προηγούμενα χρόνια. Και είναι, προφανώς, ισχυρότερος από το Δημοκρατικό Κόμμα της Ιταλίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η δεύτερη πολιτική δύναμη στην Ελλάδα, η δύναμη της αξιωματικής αντιπολίτευσης και μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο. Δεν είναι αυτό ένα θαύμα; Ποιος θα το φανταζόταν πριν από δέκα χρόνια;

Αργά το βράδι, ο Αλέξης παίρνει τον λόγο σε μια πολύ γεμάτη αίθουσα συνεντεύξεων που στήθηκε στους χώρους του Ζαππείου. Και οι δημοσιογράφοι, όλοι και όλες, τον χειροκροτούν αυθόρμητα: γιατί είναι νέος και συμπαθής. Δεν του επιτίθενται, γιατί καταλαβαίνουν ότι είναι ειλικρινής.

Η ομιλία του είναι σύντομη και περιεκτική.

Λίγο ειρωνικά -και, κατά κάποιο τρόπο αυτοσαρκαστικά- θύμισε ότι παρέλαβε τη χώρα σε κατάσταση πλήρους χρεωκοπίας και την παραδίδει στον δρόμο της ανάκαμψης, έξω από το μισητό Μνημόνιο. Προειδοποίησε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα επιτρέψει στη Δεξιά να εκδηλώσει την εκδίκησή της στους πιο αδύναμους και καταπιεσμένους. Και τόνισε -να μια είδηση- μιλώντας για το κόμμα: η εντολή που μας δόθηκε σήμερα, είπε, δεν αφορά μόνο στους εκλεγμένους βουλευτές. Η δημιουργία ενός κόμματος που θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις αφορά όλους μας. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα κόμμα του 4,6%. Τώρα, για όλους όσους μας εμπιστεύθηκαν, για το 32% του εκλογικού κόμματος, που περιλαμβάνει τόσους πολλούς νέους, ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να γίνει ένα μεγάλο ευρωπαϊκό κόμμα.

Η τελευταία κίνηση του Αλέξη ως Πρωθυπουργού ήταν να εξουσιοδοτήσει τον Πέδρο Σάντσεθ να γίνει πληρεξούσιός του στην ψηφοφορία του Συμβουλίου της Ευρώπης στις Βρυξέλες, στην οποία δεν μπόρεσε να παραστεί λόγω της προεκλογικής του εκστρατείας στην Ελλάδα. Τώρα «αλλάζει θέση».

Όπως και τόσοι άλλοι σύντροφοι, σχεδόν όλοι πολύ νέοι, οι οποίοι έγιναν, χωρίς να το περιμένουν, υπουργοί ή αξιωματούχοι σε κρατικούς θεσμούς καίριας σημασίας. Ξεκίνησαν ήδη να αδειάζουν τα συρτάρια των γραφείων τους: εδώ, στην Ελλάδα, δεν δίνεται ούτε μια μέρα προθεσμία, την Τρίτη το πρωί πρέπει να τα έχουν αδειάσει.

Και αυτοί θα αλλάξουν θέσεις. Θα επιστρέψουν στο κόμμα για το οποίο μίλησε ο Αλέξης, να δουλέψουν για να ξανακερδίσουν την κοινωνία που, και εδώ στην Ελλάδα, είναι αποστασιοποιημένη.

Ίσως λοιπόν, καταφέρουμε τώρα να φτιάξουμε τις σχέσεις δύναμης που θα μας επιτρέψουν να αλλάξουμε την Ευρώπη, μαζί με το Podemos, με το πορτογαλικό Μπλόκο, και με άλλες προσπάθειες οι οποίες, παρά τις πολλές δυσκολίες, μας έδωσαν ελπίδα αυτά τα τελευταία χρόνια. Υπάρχει δουλειά για όλους.

Πηγή : Ελληνική Δημοκρατία, Υπουργείο Εσωτερικών

 

ΥΓ. Επιτρέψτε μου μια προσωπική νότα χαράς: Στον έγχρωμο χάρτη με τις εκλογικές περιφέρειες που κέρδισαν οι πολιτικές δυνάμεις, μέσα στη μεγάλη μπλε επικράτεια της Νέας Δημοκρατίας, διακρίνονται τέσσερις μικρές κόκκινες εξαιρέσεις: η μια είναι το προπύργιο των εργατών στον Πειραιά, και η άλλη η Πάτρα.

Και μετά, μια μεγάλη κόκκινη περιοχή: όλη η Κρήτη, που ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ. Η Κρήτη είναι η πατρίδα της Αργυρώς και του Νίκου, των ανταρτών ηρώων του βιβλίου μου Amori comunisti. Η ιστορία είναι ιστορία: η ανυπότακτη Κρήτη δεν έσκυψε το κεφάλι ούτε στους Βενετούς. Είναι, επίσης, το γεγονός ότι ο Μητσοτάκης είναι από την Κρήτη. Εκεί, τον ξέρουν καλά.