Όχι και τόσο καιρό πριν υπογράφηκε μια συμφωνία για τη συγκράτηση της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από τις 2 βαθμούς Κελσίου, προκειμένου να αποφευχθεί μια μείζων κλιματική καταστροφή. Στην παγκόσμια συμφωνία του 2015 για το κλίμα, τη συμφωνία του Παρισιού, αποφασίστηκε η μέση παγκόσμια άνοδος της θερμοκρασίας να συγκρατηθεί κάτω από τους 2
Όχι και τόσο καιρό πριν υπογράφηκε μια συμφωνία για τη συγκράτηση της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από τις 2 βαθμούς Κελσίου, προκειμένου να αποφευχθεί μια μείζων κλιματική καταστροφή. Στην παγκόσμια συμφωνία του 2015 για το κλίμα, τη συμφωνία του Παρισιού, αποφασίστηκε η μέση παγκόσμια άνοδος της θερμοκρασίας να συγκρατηθεί κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου. Αποφασίστηκε, επίσης, ότι τα συμβαλλόμενα μέρη θα προσπαθήσουν να τη συγκρατήσουν και κάτω από τον 1,5 βαθμό. Στις 6 Οκτωβρίου, η Διακυβερνητική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) εξέδωσε μια Ειδική Έκθεση για τις συνέπειες της ανόδου της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα και τα σχετικά με αυτά επίπεδα εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου. Η έκθεση στηρίζεται σε μια γερή επιστημονική βάση και παρέχει αδιάσειστα στοιχεία για την ανάγκη συγκράτησης της ανόδου της θερμοκρασίας κάτω από τον 1,5 βαθμό. Παρέχει, επιπλέον, στοιχεία για τις συνέπειες της ανόδου κατά 1,5 και κατά 2 βαθμούς.
Ο στόχος είναι πολύ μακρινός
Σύμφωνα με την έκθεση, είμαστε πολύ κοντά στην υπέρβαση του ορίου που θέτει η Έκθεση των Ηνωμένων Εθνών. Η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έχει ανέβει κατά 1 βαθμό, ενώ αν συνεχίσουμε έτσι, θα φτάσουμε το όριο του 1,5 βαθμού μεταξύ του 2030 και του 2052. Χρειάζονται δραστικά μέτρα αν επιθυμούμε να διατηρήσουμε τη μέση παγκόσμια θερμοκρασία σε χαμηλά επίπεδα.
Η έκθεση επισημαίνει ότι «θέρμανση μεγαλύτερη του παγκόσμιου ετήσιου μέσου όρου παρατηρήθηκε σε πολλές περιοχές και εποχές, με την Αρκτική να παρουσιάζει θερμοκρασίες δυο με τρεις φορές υψηλότερες. Η θέρμανση είναι γενικά μεγαλύτερη στη στεριά από ότι στον ωκεανό…. Και πολλά στεριανά και θαλάσσια οικοσυστήματα, καθώς και ορισμένες από τις υπηρεσίες που μας παρέχουν έχουν ήδη αλλάξει, εξαιτίας της παγκόσμιας θέρμανσης….. Ορισμένες συνέπειες μπορεί να έχουν μακρά διάρκεια ή να είναι μη αναστρέψιμες, όπως η απώλεια κάποιων οικοσυστημάτων».
Μερικά συμπεράσματα
Στα συμπεράσματα της έκθεσης αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι τα νερά των ωκεανών μπορεί να ανέβουν κατά 10 εκατοστά μέχρι το 2100, από μια άνοδο της θερμοκρασίας κατά 2 βαθμούς. Αυτό σημαίνει ότι οι περισσότερες παράκτιες περιοχές και τα νησιά θα καταστούν ακατοίκητα. Επιπρόσθετα, μια αύξηση της τάξης των 2 βαθμών μάλλον θα καταστρέψει όλους τους κοραλλιογενείς υφάλους του πλανήτη και θα οδηγήσει στην απώλεια πολλών άλλων οικοσυστημάτων. Το ερώτημα είναι αν οι χώρες που καθορίζουν την εξέλιξη του κλίματος ευθυγραμμιστούν με τα αποτελέσματα της έρευνας.
Ο κλιματικός στόχος της ΕΕ
Η έκθεση έγινε δεκτή από τον Επίτροπο για την Κλιματική Δράση και Ενέργεια, Μιγκέλ Αρίας Κανιέτε και τον Επίτροπο για την Έρευνα, την Επιστήμη και την Καινοτομία, Κάρλος Μοέδας. Και οι δυο υποστηρίζουν ότι, σύμφωνα με την έκθεση, ο στόχος του 1,5 βαθμού είναι εφικτός, υπό τον όρο ότι η ΕΕ θα δράσει άμεσα και θα χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία που διαθέτει. Τον προσεχή Δεκέμβριο θα γίνει η Σύνοδος Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα (COP 24) στο Κατοβίτσε της Πολωνίας, όπου οι επίτροποι θα μεταφέρουν το μήνυμα ότι ο κόσμος οφείλει να έχει μεγαλύτερες προσδοκίες και να επιτύχει τους στόχους. Θα πουν, επιπλέον, ότι είναι απαραίτητο να ξεκινήσουμε τις προετοιμασίες για την επίτευξη μιας παγκόσμιας οικονομίας χωρίς άνθρακα, το συντομότερο δυνατό, στη διάρκεια του παρόντος αιώνα.
Η ΕΕ στην πρώτη γραμμή;
Και οι δυο επίτροποι υποστηρίζουν ότι: «Η ΕΕ ήταν στην πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης των αιτίων της κλιματικής αλλαγής και της συγκρότησης μιας συντονισμένης παγκόσμιας απάντησης στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού». Ωραία λόγια αλλά, ήταν πράγματι η ΕΕ στην πρώτη γραμμή; Κατά τη γνώμη μου, η ΕΕ δεν έχει κάνει πολλά πράγματα. Δεν έχει ακόμη ξεκινήσει τη μετάβαση προς την πράσινη οικονομία και την πλήρη απαγόρευση των ορυκτών καυσίμων. Για παράδειγμα, βλέπουμε ακόμη να γίνεται εξόρυξη κάρβουνου στο Έντε Γκελάντε, για να μην αναφέρω όλα τα ορυχεία της Πολωνίας. Θα υπάρξει, πραγματικά, η πολιτική βούληση της κατάργησης των εξορύξεων; Η άνοδος της θερμοκρασίας είναι τόσο επικίνδυνη για τον πλανήτη και την επιβίωσή μας που δεν πρέπει να αφήσουμε τη διαχείρισή της στο πολιτικό κατεστημένο. Όσο η οικονομία μας είναι καπιταλιστική, το κέρδος και η συσσώρευση θα κυριαρχούν πάντα των δράσεων για το κλίμα. Απαιτείται αλλαγή του οικονομικού συστήματος.
Μετάφραση από τα αγγλικά: Καλλιόπη Αλεξοπούλου